توسعه عدالت آموزشی برای یادگیرندگان با آسیب بینایی در آموزش عالی با استفاده از هوش مصنوعی؛ فرصت ها و چالش ها
کد مقاله : 1129-ICSA-FULL
نویسندگان
سحر شادمان ماهانی1، رها عابدی *2، زهرا فرحناک فشالمی1
1دانشگاه تهران
2استادیار دانشگاه تهران
چکیده مقاله
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش هوش مصنوعی در ارتقای عدالت آموزشی برای یادگیرندگان با آسیب بینایی در سطح آموزش عالی انجام شده است. روش پژوهش مروری روایتی و جامعه آماری پژوهش‌ها در بازه زمانی 2011 تا 2024 بودند که با استفاده از کلیدواژه‌های مرتبط در پایگاه‌های داده‌ای بین‌المللی شناسایی شدند. پس از جمع‌آوری پژوهش‌ها با استفاده از معیارهای خروج، در نهایت 45 پژوهش وارد فرایند تحلیل به منظور پاسخگویی به سؤالات پژوهش شدند. یافته‌ها حاکی از آن است که ابزار ها و نرم افزار های مبتنی بر هوش مصنوعی برای یادگیرندگان با آسیب بینایی شامل اپلیکیشن چشمی برای نابینایان (Seeing AI)، اپلیکیشنOrCam MyEye ، اپلیکیشن چشم من باش (Be My Eyes)، اپلیکیشن‌های صفحه خوان (VoiceOver , TalkBack)، عینک هوشمند (Aira)، نرم افزار KNFB Reader، اپلیکیشن Envision AI و اپلیکیشن مسیریابی Soundscape می‌شود. همچنین استفاده از این فناوری‌ها فرصت‌های همچون تسهیل دسترسی به محتوای متنی، نقشه‌های لمسی هوشمند، دستیارهای مجازی هوشمند، تکنولوژی‌های تشخیص تصاویر مبتنی بر هوش مصنوعی، توسعه ابزارهای یادگیری تعاملی، تسهیل دسترسی به منابع علمی و تحقیقاتی؛ تشخیص متن از طریق OCR و برنامه‌های یادگیری تطبیقی هوش مصنوعی برای نابینایان به ارمغان آورده است. در کنار فرصت‌ها، استفاده از این فناوری‌ها چالش‌هایی از جمله خطاهای فنی و مشکلات عملکردی، داده‌های ناکامل یا ناعادلانه، حریم خصوصی و امنیت اطلاعات، مسائل اخلاقی و تعصبات الگوریتمی و غیره به همراه دارند. به طور کلی، هوش مصنوعی با حذف موانع ساختاری و ارائه ابزارهای پیشرفته برای دسترسی به آموزش، به تحقق عدالت آموزشی در سطح آموزش عالی کمک می‌کند.
کلیدواژه ها
هوش مصنوعی، عدالت آموزشی، یادگیرندگان با آسیب بینایی، آموزش عالی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی