نگاهی به اجرای شاخه تحصیلی فنی و حرفه‌ای از منظر تحقق عدالت آموزشی
کد مقاله : 1222-ICSA-FULL
نویسندگان
محسن کیا لاشکی *
کارشناس دفتر تالیف کتابهای درسی فنی و حرفه ای و کاردانش، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی (OERP)، وزارت آموزش و پرورش، تهران، ایران.
چکیده مقاله
پرداختن به موضوع عدالت آموزشی در شاخه تحصیلی فنی‌و‌حرفه‌ای به دلایلی چون: اهمیت و جایگاه بنیادین، حساس و مهم عدالت، جایگاه آموزش‌های شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای در نظام‌های آموزشی-شغلی، فقر مطالعات و پژوهش‌های حوزه عدالت آموزشی در شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای و فاصله زیاد میان آنچه قصدشده و آنچه اجرا می‌شود در این آموزش‌ها اهمیت و ضرورت دارد.
این پژوهش درصدد بوده تا بررسی نماید که وضع موجود آموزش‌های فنی‌و‌حرفه‌ای در چه ابعادی و تا چه حد از عدالت آموزشی برخوردار است؟ کلیه دست‌اندرکاران برنامه‌ریزی و اجرای آموزش‌های شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای و همچنین ذینفعان آن یعنی هنرجویان و هنرآموزان مخاطب این پژوهش بوده‌اند. با مبنا قرار دادن دسته‌بندی هرندی، کریمی و نادی (1398) از عدالت آموزشی و با تفکیک عدالت آموزشی به 3 بعد، 12 مضمون و 75 مؤلفه، پرسشنامه محقق ساخته تهیه و پس از سنجش اعتبار به‌عنوان ابزار به کار گرفته شد.
نتایج نشان داد که به نظر می‌رسد شاخه تحصیلی فنی‌وحرفه‌ای در هر سه مضمون عدالت آموزشی در وضعیت متوسط و پایین‌تر از آن قرار دارد و همچنان در برخی مؤلفه‌ها نظیر حذف کلیشه‌های جنسیتی از کتاب‌های درسی، تناسب انتظارات هنرآموزان با توانایی‌های هنرجویان، وجود نظام رتبه‌بندی هنرستان‌ها، انتخاب و گزینش مدیران و هنرآموزان مطابق با استانداردهای به رو، انعطاف‌پذیری زمانی و مکانی اجرای برنامه درسی و هدایت تحصیلی مناسب و عادلانه نیازمند توجه جدی برای حرکت به سمت سطوح بالاتری از عدالت آموزشی است. اما می‌تواند به‌روشنی به تلاش خود در جهت برخی مؤلفه‌ها نظیر حذف بازار تحصیلی و تدریس خصوصی در جهت احقاق عدالت آموزشی ببالد.
کلیدواژه ها
شاخه تحصیلی فنی و حرفه‌ای،عدالت آموزشی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی